Δυνατότητα του Δικαστηρίου επέκτασης του χρόνου παραπομπής ενός ζητήματος σε διαιτησία
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Δυνατότητα του Δικαστηρίου επέκτασης του χρόνου παραπομπής ενός ζητήματος σε διαιτησία
Μια ρήτρα διαιτησίας σε μια σύμβαση δυνατόν να αναφέρει συγκεκριμένο χρόνο εντός του οποίου δυνατόν να παραπεμφθεί μια διαφορά σε διαιτησία. Όταν ο χρόνος αυτός παρέλθει, τότε δυνατόν να θεωρηθεί ότι η παραπομπή σε διαιτησία είναι εκπρόθεσμη και ως εκ τούτου το μέρος που ζητά να παραπεμφθεί η διαφορά του σε διαιτησία να μην μπορεί να το πράξει. H παράταση χρόνου παραπομπής διαφοράς σε διαιτησία μπορεί να γίνει και από τους διαιτητές όπου αυτό προβλέπεται.
Μια ρήτρα διαιτησίας σε μια σύμβαση δυνατόν να αναφέρει συγκεκριμένο χρόνο εντός του οποίου δυνατόν να παραπεμφθεί μια διαφορά σε διαιτησία. Όταν ο χρόνος αυτός παρέλθει, τότε δυνατόν να θεωρηθεί ότι η παραπομπή σε διαιτησία είναι εκπρόθεσμη και ως εκ τούτου το μέρος που ζητά να παραπεμφθεί η διαφορά του σε διαιτησία να μην μπορεί να το πράξει.
Δυνατότητα επέκτασης του εν λόγω χρόνου παρέχεται στο Δικαστήριο με βάση το άρθρο 24(5) του περί Διαιτησίας Νόμου (Κεφ. 4). Το συγκεκριμένο άρθρο αναφέρει τα ακόλουθα:
«Όταv oι όρoι συμφωvίας για παραπoμπή μελλovτικώv διαφoρώv σε διαιτησία πρoβλέπoυv ότι oπoιεσδήπoτε αξιώσεις για τις oπoίες έχει εφαρμoγή η συμφωvία απoκλείovται εκτός αv έχει δoθεί ειδoπoίηση για διoρισμό διαιτητoύ ή έχει διoριστεί διατητής ή έχoυv γίvει oπoιεσδήπoτε άλλες εvέργειες για τηv έvαρξη της διαιτητικής διαδικασίας μέσα σε χρόvo καθoρισμέvo στη συμφωvία και αvαφύεται διαφoρά για τηv oπoία έχει εφαρμoγή η συμφωvία αυτή, τo Δικαστήριo, αv είvαι της γvώμης ότι υπό τις περιστάσεις της υπoθέσεως διαφoρετική ρύθμιση θα πρoκαλoύσε δυσαvάλoγη βλάβη, και αvεξάρτητα από τo γεγovός ότι o καθoρισμέvoς χρόvoς εξέπvευσε, δύvαται, κάτω από τέτoιoυς όρoυς (αv υπάρχoυv) όπως δυvατό vα απαιτεί τo δίκαιo της υπόθεσης, και χωρίς vα επηρεάζovται oι πρoηγoύμεvες διατάξεις τoυ άρθρoυ αυτoύ, vα παρατείvει τo χρόvo της περιόδoυ αυτής όπως θεωρεί oρθό.»
Αν και το πιο πάνω άρθρο δεν έχει ακόμη ερμηνευθεί από Κυπριακά Δικαστήρια, υπάρχει σωρεία Αγγλικών αποφάσεων που ερμηνεύουν το εν λόγω άρθρο. Έτσι, οι λέξεις «δυσανάλογη βλάβη» στην Αγγλική απόφαση Libra Shipping and Trading Corporation Ltd. v. Northern Sales Ltd. (The Aspen Trader) [1981] 1 Lloyd’s Rep. 273, έχουν ερμηνευθεί από τον Δικαστή Brandon L.J. ως ακολούθως:
«Οι λέξεις «δυσανάλογη βλάβη» στο άρθρο [24(5)] δεν πρέπει να ερμηνεύονται πολύ στενά. (2) «Δυσανάλογη βλάβη» “σημαίνει υπερβολική βλάβη και, όταν η βλάβη οφείλεται σε λάθος του ενάγων, σημαίνει βλάβη της οποίας οι συνέπειες είναι δυσανάλογες αυτού του λάθους (3) Κατά την απόφαση για παράταση ή όχι του χρόνου, το δικαστήριο θα πρέπει να εξετάσει όλες τις σχετικές περιστάσεις της συγκεκριμένης υπόθεσης. (4) Ειδικότερα, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα θέματα: (α) η διάρκεια της καθυστέρησης · (β) το ποσό που διακυβεύεται · (γ) εάν η καθυστέρηση οφειλόταν σε υπαιτιότητα του ενάγων ή σε περιστάσεις εκτός του ελέγχου του · (δ) εάν οφειλόταν σε σφάλμα του ενάγων, ο βαθμός τέτοιου σφάλματος · (ε) εάν ο ενάγων παραπλανήθηκε από το άλλο μέρος · (στ) εάν το άλλο μέρος έπαθε ζημιά από την καθυστέρηση και, αν ναι, ο βαθμός τέτοιας ζημιάς».
Οι κρίσιμοι παράγοντες αναφορικά με το πότε γίνεται χρήση του εν λόγω άρθρου, θα πρέπει να σχετίζονται με τις συνθήκες στις οποίες προέκυψε η καθυστέρηση, η διάρκεια της καθυστέρησης και ο βαθμός υπαιτιότητας του μέρους που παραπέμπει τη διαφορά στη διαιτησία αναφορικά με την καθυστέρηση.
Να σημειωθεί ότι η πρόνοια εφαρμόζεται με ευρύτητα σε οποιεσδήποτε ρήτρες διαιτησίας και σε οποιεσδήποτε αξιώσεις καλύπτονται από ρήτρες διαιτησίας (βλ. Sioux Inc. v. China Salvage Co., Kwangchow Branch and Another [1979] S. No. 785). Όταν ο όρος δεν εντάσσεται στη ρήτρα διαιτησίας και αφορά ξεχωριστή χρονική προϋπόθεση της σύμβασης τότε δεν εφαρμόζεται το άρθρο 24. Έτσι, στην υπόθεση Richurst Ltd v Pimenta, [1993] 1 W.L.R. 159 (1992)) όπου η σύμβαση προέβλεπε για την αποστολή ειδοποίησης από τον ιδιοκτήτη στον ενοικιαστή για αύξηση του ενοικίου και όπου η αποστολή έγινε 3 εβδομάδες εκπρόθεσμα, ο ιδιοκτήτης δεν μπορούσε να προχωρήσει σε αίτηση για παράταση του χρόνου αποστολής της ειδοποίησης με σκοπό να παραπέμψει το θέμα σε διαιτησία.
Να σημειωθεί ότι η παράταση χρόνου παραπομπής διαφοράς σε διαιτησία μπορεί να γίνει και από τους διαιτητές όπου αυτό προβλέπεται με βάση τους Κανονισμούς που θα ακολουθηθούν και/ή με βάση τη συμφωνία παραπομπής σε διαιτησία. Να σημειωθεί ότι, όπου προβλέπεται ότι το θέμα μπορούν να το αποφασίσουν οι διαιτητές αυτό δεν επηρεάζει τη δυνατότητα του δικαστηρίου να παρατείνει το χρόνο με βάση το σχετικό άρθρο του Κεφ. 4. Μάλιστα, έστω και εάν το θέμα αποφασίστηκε ήδη από τους διαιτητές, το Δικαστήριο έχει καθήκον να προβεί στη δική του εκτίμηση δίνοντας βεβαίως την ανάλογη βαρύτητα στην απόφαση των διαιτητών για παράταση του χρόνου παραπομπής.