ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Σε προηγούμενο άρθρο αναλύσαμε τις περιπτώσεις όπου ένας όρος σε μια συμφωνία μεταξύ καταναλωτή και επιχείρησης μπορεί να θεωρηθεί καταχρηστικός. Σε αυτό το άρθρο αναλύουμε περιπτώσεις τέτοιων όρων σε δανειακές συμβάσεις.
Τι είναι η Καταχρηστική Ρήτρα;
Η καταχρηστική ρήτρα είναι ρήτρα η οποία δημιουργεί σημαντική ανισότητα στα δικαιώματα ενός καταναλωτή προς όφελος μιας επιχείρησης παρά την απαίτηση της καλής πίστης που θα πρέπει να διέπει συμβάσεις επιχειρήσεων και καταναλωτών.
Τέτοιες ρήτρες συνήθως εισάγονται μέσα στις τυποποιημένες συμβάσεις κάποιας επιχείρησης με σκοπό να την προστατέψουν από οποιαδήποτε απαίτηση κάποιου καταναλωτή ασχέτως του πόσο εύλογη είναι τέτοια απαίτηση.
Όπου υπάρχουν σε συμβάσεις μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων τέτοιες ρήτρες, αυτές θεωρούνται άκυρες – δηλαδή δεν δεσμεύουν τον καταναλωτή.
Συμβάσεις Δανείων και Καταχρηστικές Ρήτρες
Οι ακόλουθες περιπτώσεις όρων σε δανειακή σύμβαση θεωρούνται καταχρηστικές:
- Ρήτρες που επιτρέπουν σε πιστωτικό ίδρυμα να απαιτεί μονομερώς άμεση εξόφληση πιστωτικής διευκόλυνσης χωρίς οποιεσδήποτε συγκεκριμένες προϋποθέσεις που καθορίζονται στη σύμβαση πιστωτικής διευκόλυνσης.
- Ρήτρες που επιφέρουν χρεώσεις επιπρόσθετες των επιτοκιακών χρεώσεων ή άλλες χρεώσεις συναφείς με τη λειτουργία της πιστωτικής διευκόλυνσης οι οποίες προνοούν την ένταξη των εν λόγω χρεώσεων στη δόση αποπληρωμής της πιστωτικής διευκόλυνσης.
Οι ακόλουθες περιπτώσεις όρων σε δανειακή σύμβαση έχουν κριθεί ως καταχρηστικές από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή:
- Όρος ο οποίος επιτρέπει σε Τράπεζα να μεταβάλλει το Βασικό Επιτόκιο, περιθώρια, προμήθεια ή οποιεσδήποτε άλλες χρεώσεις ή έξοδα καθώς και τον τρόπο υπολογισμού των πιο πάνω.
- Όρος ο οποίος αναφέρει ότι η Τράπεζα θα καθορίζει από καιρό σε καιρό το περιθώριο. Τέτοιος όρος απαγορεύεται ρητώς και από τον περί Ελευθεροποίησης του Επιτοκίου Νόμο για όρους από το έτος 2014. Η καταχρηστικότητα όμως αυτού του όρου σύμφωνα με την απόφαση της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή θα πρέπει να αφορά οποιοδήποτε τέτοιο όρο περιέχετο σε δάνειο από το έτος 1996 όπου τέθηκε σε ισχύ ο περί Καταχρηστικών Ρητρών σε Καταναλωτικές Συμβάσεις Νόμος.
- Όρος ο οποίος επιτρέπει στην Τράπεζα να επιβάλει οποιεσδήποτε χρεώσεις, έξοδα, επιβαρύνσεις και/ή δικαιώματα που η Τράπεζα κατά την απόλυτη κρίση της τυχόν αποφασίσει κατά καιρούς και για τα οποία θα ειδοποιήσει γραπτώς τον Πελάτη.
- Όρος ο οποίος αναφέρει ότι ο Πελάτης έχει λάβει «Κατάλογο Επιτοκίων και Χρεώσεων» καθώς και τους «Γενικούς Όρους και Κανονισμούς» της Τράπεζας.
Σημειώνουμε ότι αν και οι πιο πάνω όροι έχουν κριθεί ως καταχρηστικοί από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή, τελικώς κριτής είναι το Δικαστήριο.
Ως προαναφέρθηκε, σε περίπτωση που ένας όρος σε μια σύμβαση κριθεί καταχρηστικός, τότε δεν δεσμεύει τον καταναλωτή αλλά η υπόλοιπη συμφωνία εξακολουθεί να δεσμεύει τους συμβαλλόμενους εκτός εάν αυτή δεν είναι δυνατόν να συνεχίσει να υπάρχει χωρίς τον καταχρηστικό όρο.
Το παρόν άρθρο έχει συνταχθεί εκ μέρους του Κυπριακού Κέντρου Καταναλωτή για Εναλλακτική Επίλυση Διαφορών και είναι συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαίσια του Consumer Programme (2014-2020).
Το Κυπριακό Κέντρο Καταναλωτή για Εναλλακτική Επίλυση Διαφορών είναι Φορέας εγκεκριμένος από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή και Κοινοποιημένος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
