ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Υπάρχει δυνατότητα Αναστολής Δικαστικής Διαδικασίας σε περίπτωση παραβίασης Ρήτρας Διαιτησίας. Πιο κάτω αναλύονται οι προϋποθέσεις σε σχέση με τη δυνατότητα αυτή.
1. ΆΡΘΡΟ 8 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΔΙΑΙΤΗΣΙΑΣ ΝΟΜΟΥ, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Το άρθρο 8 του περί Διαιτησίας Νόμου, αναφέρει τα ακόλουθα:
«Αv oπoιoσδήπoτε συμβαλλόμεvoς σε συvυπoσχετικό ή oπoιoδήπoτε πρόσωπo πoυ πρoβάλλει αξίωση μέσω ή βάσει oδηγιώv τoυ, αρχίζει oπoιαδήπoτε διαδικασία εvώπιov Δικαστηρίoυ κατά oπoιoυδήπoτε άλλoυ πρoσώπoυ πoυ είvαι συμβαλλόμεvoς στo συvυπoσχετικό ή κατά oπoιoυδήπoτε πρoσώπoυ πoυ πρoβάλλει αξίωση μέσω ή βάσει oδηγιώv τoυ, αvαφoρικά με oπoιoδήπoτε από τα θέματα πoυ συμφωvήθηκε vα παραπεμφθoύv σε διατησία, τότε oπoιoσδήπoτε από τoυς διαδίκoυς στηv εv λόγω διαδικασία δύvαται oπoτεδήπoτε μετά τηv εμφάvιση, και πριv παραδώσει oπoιεσδήπoτε γραπτές πρoτάσεις ή πρoβεί σε oπoιoδήπoτε άλλo στάδιo της διαδικασίας, vα απoταθεί στo Δικαστήριo για αvαστoλή της διαδικασίας και τo Δικαστήριo δύvαται vα εκδώσει διάταγμα για αvαστoλή της διαδικασίας αv ικαvoπoιηθεί ότι δεv υπάρχει λόγoς πoυ vα δικαιoλoγεί τη μη παραπoμπή τoυ θέματoς σε διαιτησία σύμφωvα με τo συvυπoσχετικό και ότι o αιτητής ήταv, όταv άρχισε η διαδικασία, και εξακoλoυθεί vα είvαι έτoιμoς και πρόθυμoς vα πράξει oτιδήπoτε τo αvαγκαίo για τηv καvovική διεξαγωγή της διατησίας.»
Όπου υπάρχει ρήτρα διαιτησίας, αυτή δεσμεύει τα μέρη ακόμη και μετά τον τερματισμό της σύμβασης που την περιέχει. Αυτό που το άρθρο 8 προβλέπει είναι ότι σε περίπτωση που κάποιο μέρος σε σύμβαση που περιέχει ρήτρα διαιτησίας προχωρήσει με διαδικασία στο Δικαστήριο, τότε το άλλο μέρος δύναται να χρησιμοποιήσει το άρθρο 8 για να σταματήσει τη διαδικασία που άρχισε στο Δικαστήριο.
Το άρθρο 8 προβλέπει δηλαδή για το δικαίωμα αίτησης για αναστολή της διαδικασίας από το μέρος το οποίο θέτει ως λόγο την παράβαση της ρήτρας διαιτησίας. Υπάρχουν βεβαίως προϋποθέσεις για χρήση του άρθρου 8. Αυτές είναι ότι, το μέρος που προβαίνει στην αίτηση για αναστολή της διαδικασίας, θα πρέπει να προβάλει την αίτηση έγκαιρα[1] και οπωσδήποτε πριν παραδώσει οποιεσδήποτε γραπτές προτάσεις ή προβεί σε οποιοδήποτε άλλο βήμα στη διαδικασία.
Α) ΈΓΚΑΙΡΟ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ
Όσο αφορά το έγκαιρο της αίτησης σχετική είναι η υπόθεση G. J. Magdon Ltd v. A.L. Metal Trading Ltd[2] στην οποία αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
«Δεν συμφωνούμε με την πιο πάνω εισήγηση, η οποία απολήγει στην ουσία σε απεριόριστο δικαίωμα του εναγομένου να ενεργεί κατά το δοκούν ενώ εκκρεμεί εναντίον του καταχωρισθείσα αγωγή. Αυτό έγινε και στην υπόθεση που εξετάζουμε, όπου η εφεσείουσα επέλεξε να καταχωρίσει την επίμαχη αίτηση 9 μήνες μετά την εκ μέρους της καταχώριση του σημειώματος εμφάνισης. Ο κανονισμός που θέσαμε πιο πάνω, και η νομολογία, αποσκοπούν στην άμεση και κατά προτεραιότητα εξέταση πιθανής ένστασης στη δικαιοδοσία του δικαστηρίου. Τέτοιο ζήτημα δεν μπορεί να παραμένει στην ελεύθερη επιλογή χρόνου από τον εναγόμενο»
Β) ΝΕΑ ΒΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Εκτός του ότι τέτοια αίτηση θα πρέπει να προβάλλεται έγκαιρα, ο γενικός κανόνας είναι ότι αίτηση για αναστολή με βάση το άρθρο 8, θα πρέπει να καταχωρηθεί πριν να ληφθούν οποιαδήποτε νέα βήματα στη διαδικασία. Στην υπόθεση Προοδευτική Ασφαλιστική Εταιρεία Λτδ ν. Κουρουκλίδη κ.α.[3] αναφέρθηκαν τα ακόλουθα από τον έντιμο Δικαστή Νικολαίδη Δ:
«Στην υπόθεση Vector Onega A.G. v. Του πλοίου M/V Grivas κ.ά. (1999) 1 Α.Α.Δ. 1, το Δικαστήριο απέρριψε αίτηση για αναστολή της διαδικασίας, λόγω ρήτρας διαιτησίας που περιείχετο σε γραπτή συμφωνία μεταξύ των διαδίκων, απλώς και μόνο γιατί η αίτηση έγινε μετά τη διενέργεια νέων βημάτων στη διαδικασία.»
Στο σύγγραμμα Halsburys Laws of England Vol 2 αναφέρονται επίσης τα ακόλουθα στη σελίδα 25:
«Ο αιτητής δεν πρέπει να έχει προβεί σε καμία ενέργεια στη διαδικασία (ζ) μετά την εμφάνιση (η) … Έτσι η κατάθεση ένορκης δήλωσης σε ένσταση αίτησης για συνοπτική απόφαση (ιβ) η καταχώρηση υπεράσπισης … είναι βήματα στη διαδικασία.»
Στο σύγγραμμα Russell on Arbitration αναφέρονται στις σελίδες 182-183 τα ακόλουθα:
«Το δικαστήριο δεν έχει διακριτική ευχέρεια να αναστείλει τη διαδικασία εάν ο εναγόμενος επιτρέψει τη συνέχιση της αγωγής… Τα ακόλουθα θεωρήθηκαν ως λήψη βημάτων στη διαδικασία … εμφάνιση ενώπιον πρωτοκολλητή για λήψη άδειας για καταχώρηση υπεράσπισης, αίτηση για άδεια αντεξέτασης»
Αίτηση για απόρριψη της διαδικασίας και καταχώρηση υπεράσπισης σε ανταπαίτηση, θεωρούνται νέα βήματα στη διαδικασία.
Σημειώνεται ότι σε σχέση με αίτηση αναστολής διαδικασίας στα πλαίσια διαιτησίας που διεξάγεται με βάση τον περί Εμπορικής Διαιτησίας Νόμο του 1987 (101/1987) περιέχεται παρόμοια πρόνοια με αυτή του Κεφαλαίου 4 (συμπτωματικά στο άρθρο 8 του Ν.101/1987) αν και η συγκεκριμένη πρόνοια δεν είναι τόσο αυστηρή ως προς το τι αποτελούν νέα βήματα στη διαδικασία.
[1] Προοδευτική Ασφαλιστική Εταιρεία Λτδ ν. Στέλιου Κουρουκλίδη κ.α. (2002) 1Β Α.Α.Δ. 1374
[3] (2002) 1 ΑΑΔ 1374